Kocaeli Büyükşehir Belediyesi 11. Kocaeli Kitap Fuarı’nda, Azerbaycan’ın eski Cumhurbaşkanı merhum Ebulfeyz Elçibey anlatıldı. Sovyet Rusya’nın dağılmasının ardından Cumhurbaşkanı seçilen Elçibey’in siyasi arenada yaşadığı sorunlar ve icraatları damadı Agil Samedbeyli tarafından Kocaelilere aktarıldı.
İKDİRA GELİŞ SÜRECİ
Karamürsel Alp Salonu’nda ve “Direnişten Bağımsızlığa Elçibey” başlığında gerçekleşen söyleşiye okurlar ilgi gösterdi. Agil Samedbeyli, kitabı ile aynı adı taşıyan söyleşinin başında Elçibey’in Cumhurbaşkanlığı seçilmesi ve ardından yaşadığı siyasi soruları anlattı. Hocalı’daki Ermeni katliamına işaret eden Samedbeyli, “Azerbaycan’ın o dönemdeki Mutalibov hükümeti etkili bir karşılık veremediği için soykırım halk arasında büyük tepki gördü. Mutabilov istifa etmek zorunda kaldı. 1992 yılında parlamento seçime gitmeye karar verdi. Azerbaycan Halk Cephesi lideri parlamentoda birlik ve beraberlik çağrısı yaptı ve ardından Elçibey’in seçimlerde adaylığı açıklandı” dedi.
ADAYLIĞI AÇIKLANDI, RUSYA HAREKETE GEÇTİ
Söyleşide, Elçibey’in adaylığının açıklanmasının hemen ardından ise Rusya’nın harekete geçtiği kaydedildi. Samedbeyli, “Ruslar Mutabilov’u yeniden gündeme getirdi. Ancak halkın duruşu ile yapılanlar işe yaramadı. Yapılan ilk demokratik seçimlerde de Elçibey, Azerbaycan’ın ilk bağımsız cumhurbaşkanın oldu” dedi.
SENİN ESKERİN ELÇİBEY
Elçibey’in göreve başladığında maliyenin zor durumda olduğunu kaydeden Samedbeyli, Karabağ savaşının da tüm şiddetiyle devam ettiğini ifade etti. Bu şartlar altında Elçibey’in göreve geldiğini hatırlatan Samedbeyli, “Bu zor günlerde Türkiye’ye resmi ziyaret gerçekleştirmiş ve Anıtkabir’i ziyaret etmişti. Şeref defterini ise “Senin eskerin” diye imzaladı. Büyük bir Atatürk hayranıydı” dedi.
FAALİYETLERİ RUSYA VE İRAN’I TEDİRGİN ETTİ
“Elçibey’in halk tarafından çok sevilmesi ve demokratik yönetim şekli Rusya ve İran’ı tedirgin etti” diyen Samedbeyli, “Rusya, bu dönemde Azerbaycan’ı tehdit olarak görüyordu. Elçibey’in iktidara gelmesinden iki ay sonra dönemin İran Cumhurbaşkanı Rafsancani Aliyev’e bir uçak gönderip kendisini Tahran’a getirdi. Rafsancani’nin hatıralarından bu gizli görüşmenin sonuçlarını görüyoruz. Ardından Elçibey’e suikast olayı gerçekleşti. Elçibey’in Karabağ’daki kararlı tutumu da batıyı çok tedirgin etti” şeklinde konuştu.
KARDEŞ KANIN DÖKÜLMESİN DİYE
Yaşanan siyasi oyunların sonucunda Bakü’de çıkarılan isyan sonucunda Elçibey’in iktidardan uzaklaştırıldığını ifade eden Samedbeyli, “Elçibey, kardeş kanı dökülmesin diye koltuktan çekildi. Elçibey hemen köyü olan Keleki’ye çekildi. Ancak orda bile Elçibey’i rahat bırakmadılar. Suikast riski yaşadı” dedi.
TÜRK BİRLİĞİNİ KURMAK İSTİYORDU
Samedbeyli, konuşmasının sonunda Elçibey’in ekonomik ve siyasi nedenlerden dolayı iktidardan uzaklaştırdığını hatırlatarak, “Ekonomik gerekçelerin yanı sıra, Elçibey Türk Birliğini kurma isteğindeydi. Özal’a da bunu kabul ettirmişti. Ama buna izin verilmedi” şeklinde konuştu.
DİĞER SÖYLEŞİLER
Öte yandan Kitap Fuarı’nın beşinci gününde Karamürsel Alp Salonunda, Özlem Kartal “Elma Şekeri” konulu bir söyleşi gerçekleştirdi. Ayrıca Türk Ocaklarının düzenlediği etkinlikte Barış Işık okurlarıyla buluştu. Kocaelili Şairler Derneği de “Şiir İmecesi” başlığında şairleri buluşturarak, şiir dinletisi gerçekleştirdi.
