Anadolu, Coğrafi olarak, batıda Ege Denizi'nden doğuda Ermenistan sınırındaki dağlara ve kuzeyde Karadeniz' den güneyde Akdeniz'e kadar uzanan geniş toprakların adıdır.

Tarihin ilk uygarlıkları olarak bilinen, Hatti, Akad, Asur, Luvi ve Hitit uygarlıklarının yanı sıra İyonyalılar, Lidyalılar ve Frigyalılar gibi medeniyetler, Doğu Roma (Bizans) imparatorluğu, Anadolu Selçuklu Devleti, Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye Cumhuriyeti, gibi güçlü devletler Anadolu topraklarında varlığını sürdürmüşlerdir.

Bu kadar köklü bir geçmişe sahip olan Anadolu’da birçok kültürel zenginlik yaşanmaktadır. Tarih süreci içerisinde bazı kültürel zenginliklerimiz, geleneklerimiz yozlaşmakta, bazıları da çeşitli nedenlerle kaybolmaktadır. Köyden kente doğru her geçen gün artarak devam eden göçler sebebiyle bu geleneklerimiz iyice kaybolmaya yüz tutmuştur.

Bu geleneksel kültürel zenginliklerimizin sürdürülmesi ve korunması gerekmektedir. Son yıllarda bu geleneklerimizi yeniden canlı tutmak ve gelecek nesillere aktarmak adına şehirlerde kurulmuş bulunan yöresel dernekler tarafından geleneksel sohbet toplantıları olarak da adlandırılan sosyal dayanışma işlevli geleneksel sohbet toplantıları yapılmaya ve icra edilmeye başlanılmıştır.

Farklı yörelerde farklı sayıda erkek gruplarının yılın özellikle kış aylarında ve belli kurallar çerçevesinde bir araya geldikleri geleneksel sohbet toplantıları; özellikle Çankırı ilinde Yaran Sohbeti, Kütahya ili Simav ilçesinde Yaren Teşkilatı, Şanlıurfa’da Sıra Gecesi, Elazığ’da Kürsübaşı, Balıkesir Dursunbey ilçesinde Barana Sohbetleri adıyla yaşatılmaktadır. Ayrıca Ankara ve çevresinde Cümbüş, Kütahya Merkez ve Isparta’da Gezek, Antalya ve Isparta illerinde Kef/Keyif, Ankara ili Beypazarı ilçesinde, Kırşehir, Yozgat illerinde, Karabük Safranbolu ilçesinde Muhabbet, Balıkesir Edremit ilçesinde, Manisa Soma ilçesinde Oda Teşkilatı, Van ilinde Oturmah, Konya ili Akşehir ilçesinde Sıra Yarenleri, Ardahan’da Erfene/Arfane, Afyon’da Gezek, Bursa’da Erfane/Gezek, Erzincan’da Sıra Gecesi/ Herfene, Sivas’ta sıra gezmesi Diyarbakır’da Velime/Eyvan Geceleri, Erzurum ve Gümüşhane’de Herfene adıyla sürdürülmektedir..

Adlarından da anlaşılabileceği gibi geleneksel sohbet toplantılarının içeriğindeki başlıca unsur sohbettir. Günlük yaşama dair her konuda sohbetlerin yapıldığı toplantılarda halk müziği, halk dansları, eğlencelik oda içi oyunları, seyirlik oyunlar gibi etkinlikler ile yemek ve sofra kültürü de önemli yer tutmaktadır.

Yaygın bir şekilde gerçekleştirilen bu etkinliklerden olan;

Yaran /Yâren; sözlük anlamı dostluk arkadaşlık olan yâren, Anadolu’nun iç kesimlerinde özellikle Çankırı ilimizde dostların ve arkadaşların düzenlediği eğlenceli gecedir. Kış döneminde yakılan ocaklarla varlığını sürdüren Yaran geleneği gönüllülük esasına dayanmaktadır. Kendine özgü olarak örgütlenmiş, üyelerinin kendi dilekleriyle katıldığı sürekli bir topluluktur Maniler, türküler ve çeşitli eğlencelerin düzenlendiği yaren gecesine sadece davetliler katılabiliyor. Her Yâren Gecesi’nde Yâren gecesini organize eden, eğlencelerde dozu ayarlayan bir baş ağa, bir küçük başağa, reis, çavuş ve 24 yaren ağası bulunur. Bunun yanı sıra gelecek misafirler ile ilgilenen ocakçılar bulunur. Herhangi bir ücret almayan bu kişiler tamamen gönüllülük esasıyla görev alırlar. 24 yarenin bir araya gelerek oluşturdukları eğlencede, Türk kültürünün misafirperverlik, cömertlik, cesaret, kahramanlık, yiğitlik, yardımlaşma ve dayanışma, birlik ve beraberlik, sevgi ve saygı, istikrar, düzeni bozacak davranışlardan uzak durma ve merhamet gibi Türkiye’nin sosyal ve demografik yapısını yansıtan özellikler bulunuyor. Bunun yanı sıra 24 yarenin bulunmasının bir diğer nedeni ise 24 Türk boyunu temsil etmeleri olarak gösteriliyor. Çankırı’daki yaren yemekleri arasında da çorba, güveç, pilav ve baklavadan oluşan takım yemeği öne çıkmaktadır.

Sıra Gecesi; Urfalıların sürdürmekte oldukları geleneklerden biridir. Genellikle kış gecelerinde, birbirine yakın yaş grubundaki gençlerin veya orta yaşlardaki arkadaş gruplarının, her hafta bir başka arkadaşın evinde olmak üzere, haftada bir akşam, belirli bir niteliğe ve düzene göre sıra ile yaptıkları toplantılara Şanlıurfa'da “sıra gecesi” denmektedir. “Sıra gecesi” arkadaşlıkların dostluklara dönüştüğü, dayanışma ve yardımlaşmanın, hoş sohbetin, müziğin, edebiyatın harman olduğu gecelerdir. Şanlıurfa Sıra Gecelerinin vazgeçilmezi olan ikramlar arasında çiğ köfte, tatlı ve acı kahve olarak da bilinen mırra bulunmaktadır.

Elazığ Kürsübaşı toplantıları; Geleneksel müziğin icracıları için usta-çırak ilişkisi içinde eğitim gördükleri bir konservatuar niteliğindedir. Elazığ Kürsübaşı geleneğinde pestil, badem içi, dut kurusu ve ceviz gibi yiyecekler ikram edilir.

Herfene; Her gelenek gibi kaybolmaya yüz tutan daha çok kış aylarında düzenlenen bir gelenek olan Herfene, özellikle Ardahan’da Erfene/Arfane,  Bursa’da Erfane/Gezek, Erzincan’da Sıra Gecesi/ Herfene, Zara yöresinde Ferfene, Kayseri, Erzurum ve Gümüşhane’de Herfene adıyla sürdürülmektedir..

Sözlük anlamı, ortaklaşa düzenlenen yemekli eğlence olan Herfene, insanların maharetlerini sergileme ortamını sağlayan bir eğlence kültürüdür. Daha çok kış mevsiminin şiddetli ve çok ağır geçtiği uzun gecelerde kutlanan ve yapılan bir eğlencedir.

Tüm bu geleneklerin sürdürülmesi, korunması ve yaşatılması, hem bölgesel hem de ulusal kültürün yeniden inşası bağlamında önemlilik kazanmaktadır. Şöyle ki bireyleri eğlenerek eğiten, sosyal hayata hazırlayan, kişilik kazanmalarına katkı sağlayan bu kültürel mirasımızın varlığının devam ettirmesi, önemli ve gereklidir.